ادوات کشاورزی و روش هاي متداول سمپاشي


يکي از متداول ترين انواع سمپاش ها، سمپاش هاي تراکتوري فرقوني لانس دار است.در حال حاضر در بيش از 70 درصد مزارع کشور از اين روش استفاده مي شود. در اين سمپاش ها از موتور و پمپ يا شافت تراکتوري استفاده و محلول سمي از يک يا 2 لانس با فشار 20-30 بار خارج مي شود. در نتيجه فشار سمپاشي بسيار زياد بوده و برخورد شديد محلول به بوته هاي کوتاه غيرمقاوم گياهان در مزرعه ، بيش از 50 درصد از آن ، روي زمين مي ريزد که علاوه بر آلودگي محيط زيست ، تلفات شديد محلول سمي را هم در پي دارد.

 

اين نوع سمپاشي براي درختان بلند طراحي شده است و استفاده از آن در مزارع به هيچ وجه به صلاح نيست. کاربران ناچارند سمپاشي را به صورت چپ و راست و زيگزاکي انجام دهند که با اين کار ، يکنواختي در پوشش وجود ندارد و ميزان لهيدگي محصول زير پاي کارگران نسبتا زياد و در حدود 5 درصد است.

 کارگران بخصوص شخص سمپاشي کننده با ادوات باغبانی داخل توده اي از ذرات سم قرار داشته و به علت تغيير جهتهاي پي درپي ، عمود بودن جهت پاشش به جهت باد ممکن نيست.

 در نهايت مسموميت تدريجي و مزمن کارگران در اين روش اجتناب ناپذير است. حال چرا استفاده از سمپاش هاي نامناسب لانس دار در سمپاشي مزارع جاافتاده و کشاورزان در سطح وسيع از آن استفاده مي کنند؟

 با اين که در سمپاش هاي پشت تراکتوري بومدار به علت داشتن نازل هاي متعدد پاشش محلول به طور يکنواخت صورت مي گيرد ، چرا از اين سيستم ها استفاده نمي شود؟ علت اين است که در سمپاش هاي تراکتوري بومدار در هر نوبت سمپاشي 8 تا 13 درصد محصول زير چرخهاي تراکتور له شده و ضايعات محصول بخصوص در مبارزه با آفت سن گندم بسيار بالا و چشمگير است ، در نتيجه کشاورزان به ناچار سمپاش هاي لانس دار را ترجيح مي دهند.

 

ويژگي هاي نسل جديد سيستم هاي کنترل علف هاي هرز

 

يکي از مهمترين مزيتهاي سمپاش جديد اين است که به علت مصرف کم آب ، سرعت کار را افزايش مي دهد و وقت تلف شده براي محلول گيري در اين نوع به حداقل ممکن کاهش مي يابد. در واقع با استفاده از اين سمپاش ، کارگر ديگر نيازي به پر کردن مخزن سم پس از سمپاشي مساحت کوتاه ندارد. با توجه به عرض کار 6 متري اين سمپاش مي توان در هر ساعت 2.5 هکتار را سمپاشي کرد. در مجموع مي توان 10 تا 15 هکتار را در يک روز ، با اين دستگاه سمپاشي کرد ، در صورتي که سمپاش موتوري اتومايزر که با انسان حمل مي شود در يک روز يک الي 1.5 هکتار را سمپاشي مي کند.

سمپاش هاي ميکرونر نياز به پمپ ، موتور و بنزين ندارند چون به وسيله باتري هاي قابل شارژ کار مي کند. فلاح درخصوص ديگر مزيت هاي اختراع خود مي گويد: اين دستگاه ها مي توانند ذرات يکنواخت ايجاد کنند، البته قطر ذرات در اختيار ماست و امکان درشت يا ريز کردن آنها وجود دارد.

به اين ترتيب هنگام استفاده در مزرعه تمام محلول به سطح گياه چسبيده و مورد استفاده قرار مي گيرد ؛ اما در سمپاش هاي معمولي با فشار خيلي زياد ، سمپاشي صورت مي گيرد و ذرات سم از روي گياه به پايين سرازير مي شود.

با توجه به اين که چنين دستگاهي پشت سر کارگر حرکت و کارگر هميشه در قسمت سمپاشي نشده در تردد است ، امکان مسموميت و آلودگي به حداقل ممکن مي رسد. ضمن آن که چون اين وسيله توسط کارگر و ميان رديف ها حمل مي شود ، ضايعات و له شدگي محصول وجود ندارد.

 در مجموع بايد گفت دستگاه سمپاش ابرپاش به دليل وزن کم ، نداشتن توليد صدا، بازده روزانه بالا و پوشش کامل و يکنواخت قطرات مي تواند جايگزين مناسبي براي سمپاش هاي متداول در مزارع کشور باشد. به گفته فلاح در طراحي جديد ، عرض کار ابرپاش به 8 متر افزايش يافته ، ولي وزن آن از استاندارد فائو تجاوز نکرده است.

 

سمپاش خودکششي يا خودگردان

 

 معمولا در اين سمپاش ها نازل ها دو به دو همديگر را همپوشاني کرده و با پاشش يکنواخت سطح مزرعه را کاملا ًمي پوشاند. با انتخاب و استفاده از نازل مناسب، باد بردگي و تلفات سم کاهش يافته و تمام سطح گياه آغشته به محلول سمي مي گردد.

از انواع سم پاش هاي پشت تراکتوري، نوع سوار شونده در ايران رايج بوده که توسط اتصال 3 نقطه به تراکتور متصل مي شود. در کشورهاي پيشرفته به علت تسطيح کامل مزارع، عرض بوم سمپاش به 40 متر نيز مي رسد اما در کشور ما به دليل عدم تسطيح مزارع عمدتا از بوم هاي 8 متري استفاده مي شود. راندمان سمپاش 400 ليتري با بوم 8 متري در شرايط کشور ما 10 تا 15 هکتار در روز مي باشد.

ميزان لهيدگي محصول در اثر عبور چرخ تراکتور نيز داراي اهميت مي باشد. (شکل 4). مثلا در شرايطي که در مزرعه گندم، بوته ها کوتاه و امکان پنجه زني و ترميم دارند ميزان اين خسارت ناچيز مي باشد اما در زماني که بوته ها رشد کرده و ديگر امکان ترميم ندارند اگر از تراکتورهاي چرخ پهن( 30تا cm40) استفاده شود

 ميزان خسارت حدود 12-8 % محصول مي باشد. لذا براي کاهش اين خسارت لازم است تا تسطيع مزارع صورت گرفته و از تکنولوژي هاي پيشرفته مانند سمپاش هاي با طول بوم زياد استفاده گردد زيرا در زمان استفاده از بوم 40 متري لهيدگي مزرعه و محصول به يک پنجم (2 %) کاهش مي يابد.